Τον χαρακτήρισαν «μάγο του αγγλοσαξονικού σοσιαλ-φιλελευθερισμού» και «σωτήρα του χρηματοπιστωτικού κόσμου», τον εγκωμιάζουν ακόμη και όσοι πριν λίγες εβδομάδες τον θεωρούσαν «ξοφλημένο» και μολονότι εκπροσωπεί το «μεγάλο ευρωπαϊκό νησί», που αρνείται να υιοθετήσει το ευρώ, όλοι στην Ευρωπαϊκή Ενωση ακολουθούν τις υποδείξεις του.

Ο βρετανός πρωθυπουργός Γκόρντον Μπράουν έγινε το πρόσωπο των δύσκολων αυτών ημερών της παγκόσμιας κρίσης, με ένα σχέδιο διάσωσης των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, στοιχεία του οποίου υιοθετούν ήδη και οι ΗΠΑ, αλλά η υψηλή δημοτικότητά του μπορεί να μην αντέξει, όταν τα σημάδια της ύφεσης γενικευτούν.

Αναμφίβολα, ο 57χρονος Μπράουν δεν είναι μάγος, ούτε έρχεται να ανατρέψει τις βάσεις του βρετανικού καπιταλιστικού συστήματος. Σίγουρα έδειξε διορατικότητα, ζύγισε τις συνέπειες και έδρασε γρήγορα. Ούτε το σοσιαλισμό, όμως, είχε στο μυαλό του, ούτε την ανατροπή του καπιταλισμού.
Απλώς, έκανε εκείνο που θα προλάβαινε την άμεση καταστροφή: πρόσφερε κεφάλαια στις τράπεζες για να μην καταρρεύσουν, με αντάλλαγμα μερίδιο στην ιδιοκτησία τους.

Εργατικός παλαιού τύπου

Ο Μπράουν ήταν σαφής: δεν είναι ώρα για ξεπερασμένες ιδεολογίες και συμβατικά δόγματα, αλλά για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στο σύστημα και την εξασφάλιση ρευστότητας στην αγορά!

Ισως λοιπόν ο βρετανός πρωθυπουργός, που -ας μην ξεχνάμε- ηγείται του Εργατικού Κόμματος, έστω κι αν με τον Μπλερ έγινε «νέο Εργατικό», να θέλησε να ενταφιάσει το θατσερισμό, ο οποίος πριν από 22 χρόνια σάρωνε με την πλήρη απελευθέρωση των χρηματοοικονομικών αγορών. Αλλωστε, από το 1983, το πρόγραμμα των Εργατικών προέβλεπε αυστηρότατο έλεγχο -μέσω της κεντρικής τράπεζας- των δανείων που έδιναν οι τράπεζες, φτάνοντας -αν χρειαστεί- και στην εθνικοποίησή τους.

Ο Μπράουν μάλλον δεν έχει αυταπάτες ότι θα υπάρξει επιστροφή στις «καλές μέρες» με τα «τοξικά» τραπεζικά προϊόντα. Γι' αυτό ζητεί διεθνή εποπτεία των μεγάλων τραπεζών, τη δημιουργία συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης για την αποτροπή κρίσεων και την ανασυγκρότηση της διεθνούς χρηματοπιστωτικής αρχιτεκτονικής. Οπως ακριβώς έγινε και στη δεκαετία του '40, όταν δημιουργήθηκαν το ΔΝΤ, η Παγκόσμια Τράπεζα, ο ΟΗΕ και στη δεκαετία του '70 όταν συμφωνήθηκαν στο Μπρέτον Γουντς οι νέοι κανόνες για τις διεθνείς οικονομικές σχέσεις.

Στο βρετανό πρωθυπουργό, συνήθως σκυθρωπό και καθόλου χαρισματικό επικοινωνιακά, αναγνωρίζεται τώρα όχι μόνο η βαθιά γνώση των οικονομικών ζητημάτων, αλλά κι ένα έντονο πολιτικό αισθητήριο.

Ο Μπράουν, που παρέμεινε δέκα χρόνια στη σκιά του Μπλερ, έχοντας την ευθύνη της οικονομίας -άρα δεν είναι άμοιρος ευθυνών για το «όργιο» των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων- βλέπει τώρα τη δημοτικότητά του να σκαρφαλώνει ξανά και να μειώνει την τεράστια διαφορά από τον ηγέτη των Συντηρητικών. Με το γνωστό, ωστόσο, φλεγματικό και ψύχραιμο ύφος του δεν παρασύρεται: «η πολιτική έχει τα πάνω της και τα κάτω της και πρέπει να αντιμετωπίζουμε και τα δύο με αταραξία», δηλώνει.

Ο γιος του ιερέα

Αλλωστε η αγωγή του και η παιδεία του δεν του επιτρέπουν μπερλουσκονικούς φανφαρονισμούς. Ο Μπράουν, γιος αυστηρού πρεσβυτεριανού ιερέα, μπήκε στο πανεπιστήμιο στα 16 του - τότε έχασε και την όραση από το ένα μάτι, από χτύπημα στο κεφάλι σε αγώνα ράγκμπι - κι εκτός από τις οικονομικές σπουδές έχει διδακτορικό στην ιστορία. Ισως γι' αυτό ο γιος του ιερέα θύμωσε με τις αμαρτίες των βρετανών τραπεζιτών -οι οποίοι δεν θα πάρουν τα περίφημα μπόνους το 2008- και υποσχέθηκε μάλιστα ότι θα μειωθούν οι αμοιβές τους...

Το σχέδιο του ενοίκου της Ντάουνινγκ Στριτ αντέγραψε -έστω και με καθυστέρηση- η αμερικανική κυβέρνηση, δίνοντάς του την ευκαιρία να ανατρέψει την εικόνα του υποτακτικού συμμάχου που είχε δημιουργήσει ο Μπλερ.

Ο Μπράουν λειτουργεί ασφαλώς ως καλύτερος διαχειριστής και ενδεχομένως επίδοξος αναμορφωτής του συστήματος, αλλά γρήγορη ανάκαμψη δεν φαίνεται στον ορίζοντα.

Η συμβολή του, αυτή τη στιγμή, μπορεί να θεωρείται «επαναστατική», αλλά τη στιγμή των εκλογών -το αργότερο ώς τον Ιούνιο του 2010- οι βρετανοί πολίτες θα κρίνουν και πάλι.

Οπως θύμισε η εφημερίδα «Γκάρντιαν»: «Οταν συγκρίνεται με τον Τσόρτσιλ, ο Μπράουν πρέπει να θυμάται πώς του φέρθηκαν οι ψηφοφόροι, όταν ο πόλεμος είχε τελειώσει».

(Αλλο ρεπορτάζ για το σχέδιο Μπράουν στην «Οικονομία», σελ.11).


enet

Αυτό το κείμενο εκτυπώθηκε από το hellenicvoiceny.com, στη διεύθυνση
: http://www.hellenicvoiceny.com/index.php?option=com_content&task=view&id=2466&Itemid=1