Γνώριζε αλλά δεν έπραξε τίποτα η Βρετανία
31.12.10

Όχι μόνο γνώριζε, από τις αρχές του 1980, η Κυβέρνηση της Βρετανίας, για τα σχέδια του Ραούφ Ντενκτάς να προχωρήσει σε ανακήρυξη λεγομένου κράτους στο κατεχόμενο κομμάτι της Κύπρου, αλλά αναγνώριζε και την ανάγκη να αντιδράσει για να αποτρέψει μία τέτοια ενέργεια, αφού θα έβλαπτε τα συμφέροντά της. Παρόλα αυτά, ουδέν έπραξε και η ανακήρυξη ήρθε τριάμισι χρόνια αργότερα.

Αποκαλυπτικά στοιχεία, για την προσφιλή της Βρετανίας πολιτική των ίσων αποστάσεων, έναντι της Κύπρου, έρχονται στο φως από έγγραφα του Foreign Office, που βλέπουν το φως μετά από τριάντα χρόνια, όπως είθισται παραμονές της Πρωτοχρονιάς.

 
Έγγραφο του Υπουργείου Εξωτερικών της Βρετανίας, με ημερομηνία 9 Ιουνίου 1980 παρουσιάζει την Άγκυρα σαν ανέτοιμη, τότε, για ανακήρυξη κράτους , χωρίς όμως να αποκλείει αλλαγή αυτής της στάσης σαν αποτέλεσμα κατάλληλων, όπως αναφέρει, χειρισμών εκ μέρους του Ραούφ Ντενκτάς. Παραθέτει, μάλιστα, σειρά λόγων για τους οποίους μια τέτοια ενέργεια θα ήταν εναντίον των συμφερόντων της Βρετανίας και άλλων χωρών.
 
Το έγγραφο τονίζει τη δέσμευση του Ηνωμένου Βασιλείου από τη Συμφωνία Εγγύησης «να απαγορεύει οποιαδήποτε δραστηριότητα που αποβλέπει στην προώθηση της ένωσης με οποιαδήποτε χώρα ή της διχοτόμησης της νήσου». Και καταλήγει με τη θέση ότι αν τελικά ανακηρυσσόταν το λεγόμενο κράτος «η βρετανική κυβέρνηση θα έπρεπε να εκδώσει ανακοίνωση που θα έλεγε ότι αποδοκιμάζει έντονα την ενέργεια του Ραούφ Ντενκτάς και δεν τίθεται θέμα αναγνώρισης του λεγομένου κράτους» όπως και έγινε τελικά τρία χρόνια αργότερα, το Νοέμβριο του 1983.
 
Ενδεικτικό της πολιτικής των ίσων αποστάσεων είναι και έγγραφο ημερομηνίας 3 Ιουλίου 1980, ενημερωτικό για τη βρετανική πρεσβεία στη Λιβύη, με αφορμή πληροφορίες ότι θα πραγματοποιείτο εκεί συνάντηση του Προέδρου Σπύρου Κυπριανού με τον Ραούφ Ντενκτάς. «Αυτό που επίμονα χαρακτηρίζει τις θέσεις διαδοχικών ηγετών και των δυο κοινοτήτων σε όλη τη σύγχρονη ιστορία της διακοινοτικής διαμάχης είναι η σχεδόν τυφλή αδιαλλαξία και ο παραλογισμός» αναφέρεται στο έγγραφο.
 
Και συνεχίζει: «Το σύμπτωμα ενός γενικά έξυπνου, λογικού και γοητευτικού λαού στον οποίο και η απλή αναφορά σε μια γειτονική κοινότητα προκαλεί έντονο και παράλογο μίσος, που οδηγεί, σε ορισμένες περιπτώσεις, σε εκπληκτική άσκηση βίας δεν είναι, βέβαια, κάτι το άγνωστο σε οποιονδήποτε υπηρετεί σε πόστο που σχετίζεται με μεσανατολικές υποθέσεις.»
 
Τα έγγραφα αναφέρονται και σε συνάντηση του Προέδρου Σπύρου Κυπριανού με την Πρωθυπουργό Margaret Thatcher, στις 29 Φεβρουαρίου 1980, παρόντος του τότε Υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Ρολάνδη, με αίτημα την παρέμβαση της Βρετανίας προς την Τουρκία και την τουρκοκυπριακή ηγεσία για να επαναρχίσουν οι συνομιλίες που είχαν καθηλωθεί από τον Ιούνιο του 1979. Αίτημα στο οποίο η Βρετανίδα Σιδηρά Κυρία ανταποκρίθηκε, όπως αναφέρεται, με μεγάλη προθυμία να βοηθήσει.
 
Τον Νοέμβριο του ιδίου χρόνου η Margaret Thatcherδέχθηκε τον τότε Πρόεδρο της Βουλής, Αλέκο Μιχαηλίδη. Σχετικό έγγραφο αναφέρει ότι είχε προσκληθεί ως «εξέχων Ελληνοκύπριος πολιτικός, όχι ως Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων». Και προσθέτει: «Αποδοχή του ως ομολόγου του Προέδρου της Βουλής των Κοινοτήτων, θα υπονοούσε αναγνώριση της Ελληνοκυπριακής Βουλής, η οποία δεν λειτουργεί σύμφωνα με τις Συνθήκες του 1960». Στη συνάντηση, ο Αλέκος Μιχαηλίδης ζήτησε περίπου τα ίδια που είχε ζητήσει και ο Πρόεδρος Σπύρος Κυπριανού. Όπως, όπως σημειώνει το σχετικό έγγραφο «η Πρωθυπουργός δεν σχολίασε τις αναφορές του για ανάληψη πιθανών ενεργειών εκ μέρους του Ηνωμένου Βασιλείου».
 
Αποζημιώσεις για τις βάσεις
 
Σύμφωνα με τα αποδεσμευμένα έγγραφα του Foreign Office, το 1980 ήταν χρόνος κορύφωσης του κυπριακού αιτήματος για καταβολή, εκ μέρους του Ηνωμένου Βασιλείου, αποζημιώσεων ή, κατά τους Άγγλους, βοήθειας, έναντι των βάσεων που διατηρούν στην Κύπρο.
 
 
 Σχετικό έγγραφο αναφέρει ότι οι Συνθήκες του 1960 προνοούσαν «για παροχή βοήθειας στην Κύπρο ύψους 12 εκατομμυρίων λιρών για τα πρώτα πέντε χρόνια ανεξαρτησίας και τον καθορισμό μελλοντικών ποσών βοήθειας, αν θα υπάρξει τέτοια βοήθεια, για κάθε διαδοχική πενταετία». Και το έγγραφο προσθέτει: «Οι Κύπριοι το ερμηνεύουν αυτό σαν συνεχιζόμενη υποχρέωση καταβολής πληρωμής για τις κυρίαρχες βάσεις. Εμείς το αμφισβητούμε αυτό. Και από νομικής πλευράς δεν έχουν υπόθεση.»
 
Η Βρετανία κατέβαλε τα πρώτα 12 εκατομμύρια. Αλλά η κατάρρευση του Συντάγματος το 1963 εξάλειψε το πολιτικό σκεπτικό για περαιτέρω βοήθεια. Το 1978 η Βρετανία πρόσφερε δάνειο 7.5 εκατομμυρίων λιρών, το οποίο έπρεπε να θεωρηθεί σαν εκπλήρωση όλων των προηγουμένων υποχρεώσεων. «Οι Κύπριοι δεν ασχολήθηκαν με αυτή την προσφορά για εσωτερικούς πολιτικούς λόγους, περιλαμβανομένης της κομμουνιστικής αντιπολίτευσης, του μεγαλυτέρου πολιτικού κόμματος με 25% των ψήφων. Εξακολουθούν να επιμένουν σ’ ένα αίτημα το οποίο έχουν καθορίσει στα 250 εκατομμύρια λίρες. Συζητείται ένα μνημόνιο εν αναμονή αρνητικής απάντησης» αναφέρεται.
 
Αποκαλύπτεται, ακόμα, ότι η πολιτική της Βρετανίας ήταν να μετατρέψει το θέμα σε αντικείμενο μακρού και χαμηλής σημασίας διαλόγου. «Οι Κύπριοι θέλουν τη σύσταση Επιτροπής που θα ασχοληθεί με το θέμα. Δεν αποκλείεται κατ’ ανάγκη κάτι τέτοιο αλλά δεν έχει γίνει αποδεκτό διότι θα επαυξήσει τις ελπίδες» αναφέρουν.
 
Άλλο έγγραφο για τις βάσεις συζητεί την ιδέα ενημέρωσης της κυπριακής κυβέρνησης σε περιπτώσεις ασυνήθους χρήσης τους, όπως στην περίπτωση χρησιμοποίησης του αεροδρομίου του Ακρωτηρίου από ξένα αεροπλάνα.
 
Τρίτο σχετικό έγγραφο αναφέρεται σε ερώτηση Τούρκου δημοσιογράφου , τότε ανταποκριτή του BBC στην Άγκυρα, για την έκταση των χωρικών υδάτων των βάσεων και δίδει την απάντηση ότι «η έκταση είναι η ίδια με εκείνη στις περιπτώσεις του Ηνωμένου Βασιλείου και των Εξαρτημένων Περιοχών, δηλαδή τρία μίλια». Το έγγραφο προσθέτει: «Οποιαδήποτε πρόταση για ανάληψη έρευνας για κοιτάσματα πετρελαίου στην περιοχή αυτών των υδάτων θα μελετηθεί σε συνεργασία με τη Δημοκρατία της Κύπρου και θα έπρεπε να λαμβάνει υπόψη τις στρατιωτικές ανάγκες όπως και τις ανάγκες ασφαλείας».

Η ΚΥΠΡΟΣ

Σχόλια
Προσθήκη νέουΑναζήτηση
Μόνο εξουσιοδοτημένοι χρήστες μπορούν να γράψουν σχόλια!

Copyright (C) 2007

Αυτό το κείμενο εκτυπώθηκε από το hellenicvoiceny.com, στη διεύθυνση
: http://www.hellenicvoiceny.com/index.php?option=com_content&task=view&id=6067&Itemid=36