Την έντονη δυσφορία του Κώστα Σημίτη προκαλεί η εξέλιξη της εσωκομματικής διαμάχης στο ΠΑΣΟΚ, αλλά και η προσπάθεια να μετατραπεί σε «μέρος του προβλήματος», κατά την έκφραση που ο ίδιος χρησιμοποίησε στην πρόσφατη επιστολή του προς το Εθνικό Συμβούλιο.

Ο πρώην πρωθυπουργός, όπως φάνηκε και από την απόφασή του να μην παραστεί στις εργασίες της συνόδου, είναι ιδιαίτερα ενοχλημένος από το γεγονός ότι ο Γιώργος Παπανδρέου και μία ομάδα συνεργατών του αναπαριστούν την κυβερνητική θητεία του με τα μελανότερα χρώματα, στελέχη του «εκσυγχρονιστικού» μπλοκ μιλούν μάλιστα για «απόπειρα να ακρωτηριασθεί, στο όνομα των ανταγωνισμών, ένα σημαντικό κομμάτι της ίδιας της ιστορίας του ΠΑΣΟΚ».

 Μετάθεση ευθυνών

Κατά πληροφορίες, ο κ. Σημίτης είναι ιδιαίτερα χολωμένος για τις επιθέσεις που δέχεται σχετικά με τη στάση του την περίοδο της διαδοχής.

 Θεωρεί, μάλιστα, ότι όσα υποστηρίζονται περί «θαμπού δαχτυλιδιού» από το περιβάλλον του Γ. Παπανδρέου, καθώς και η δημόσια δήλωση του ιδίου περί ανάληψης «σταυρού μαρτυρίου», εντάσσονται σε ένα σχέδιο μετάθεσης ευθυνών, στο πλαίσιο του οποίου παραχαράζονται γεγονότα και διαστρέφονται ιστορικά περιστατικά.

 Αντιδράσεις προκαλεί και η προσπάθεια που εκδηλώθηκε να «ξαναγραφεί» η ιστορία του 1996 και να εμφανισθούν η ανάληψη της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ από τον κ. Σημίτη, αλλά και η εν συνεχεία εκλογική του νίκη ως εξελίξεις ενταγμένες σε ένα πολιτικό σκηνικό βατό και συντεταγμένο. 

Υποτιμάται, έτσι, η σειρά των εμποδίων που ορθώθηκαν από την τότε εσωκομματική αντιπολίτευση «επί οκτώ χρόνια», λέει σήμερα τακτικός συνομιλητής του, πρώην υπουργός, «δεν υπήρξε κυβερνητική επιτροπή χωρίς διαφοροποίηση» - ενώ αποσιωπάται και το κλίμα που διαμόρφωναν οι δημοσκοπήσεις της εποχής, οι οποίες προέβλεπαν, αρχικά, άνετη επικράτηση της -υπό τον Μιλτιάδη Εβερτ- Νέας Δημοκρατίας.

 Οσον αφορά την απόφαση του κ. Σημίτη να μην παραστεί τελικά στη συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ, διάχυτη είναι η αίσθηση ότι ο πρώην πρωθυπουργός δεν είχε άλλη επιλογή.  

Αυτό που συζητείται, μάλιστα, είναι αν ο κ. Σημίτης συμμετείχε στις εργασίες της συνόδου ή θα έπρεπε να σιωπήσει, υφιστάμενος όλα όσα εκδηλώθηκαν, «πράγμα», όπως λέγεται, «αδύνατον για τον ίδιο», ή να απαντήσει στους επικριτές του, με κίνδυνο να ενταθεί το διχαστικό κλίμα και να απειληθεί η ενότητα του κόμματος. 

 Σύμφωνα με έγκυρες πηγές, ο προβληματισμός του πρώην πρωθυπουργού επιτείνεται από την αναβίωση στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ αντιλήψεων που ο ίδιος θεωρεί «ρεβανσιστικές». 

 Στελέχη του κόμματος που χρημάτισαν μάλιστα υπουργοί των κυβερνήσεών του, ανησυχούν ιδιαίτερα, καθώς, όπως λένε, «μία ορισμένη μερίδα συνεργατών του κ. Παπανδρέου επιχειρεί να τεμαχίσει την ιστορία του ΠΑΣΟΚ, θυσιάζοντας το πολιτικό κεφάλαιο του κόμματος και ναρκοθετώντας την προοπτική επανόδου του στη διακυβέρνηση της χώρας».

 Ο ίδιος ο κ. Σημίτης καθιστά πάντως απολύτως σαφές στους συνομιλητές του ότι δεν είναι διατεθειμένος ούτε «να ρίξει λάδι στη φωτιά» ούτε να συμβάλει στην αναζωπύρωση της έντασης, οι πληροφορίες αναφέρουν, μάλιστα, ότι δεν προτίθεται να προβεί άμεσα σε κάποια δημόσια παρέμβαση εκτός οργάνων του ΠΑΣΟΚ. 

Υπόθεση Παχτα - Μάνος και Ανδριανόπουλος

Πώς «θάμπωσε» το δαχτυλίδι  

Τον χειμώνα του 2003, το ΠΑΣΟΚ έμοιαζε να μένει από καύσιμα... Οι μεγάλες επιτυχίες της ένταξης στην ΟΝΕ, της εισόδου της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ενωση, καθώς και η επιτυχής κατά γενική ομολογία άσκηση εκ μέρους της Ελλάδας της προεδρίας της Ενωσης δεν είχαν τον αναμενόμενο αντίκτυπο στο εσωτερικό...

Οι σοβαρές καθυστερήσεις στον εκσυγχρονισμό της Δημόσιας Διοίκησης, τα μονίμως ανοικτά μέτωπα της καθημερινότητας, αλλά και η εκδήλωση φαινομένων κακοδιαχείρισης και αλαζονικών πρακτικών, που εξέθρεφε η πολυετής διακυβέρνηση, είχαν ως αποτέλεσμα τη διάρρηξη των δεσμών του ΠΑΣΟΚ με κρίσιμα ακροατήρια. 

Από τον Ιούλιο του 2000 μέχρι τον Δεκέμβριο του 2003, όλες οι δημοσκοπήσεις που διενεργούσαν οι εταιρείες MRB και Metron Analysis, αλλά και σποραδικές έρευνες της ΚΑΠΠΑ Research κατέγραφαν σημαντικό προβάδισμα υπέρ της ΝΔ, η διαφορά μάλιστα που χώριζε τα δύο κόμματα έφθανε ακόμα και τις οκτώ ποσοστιαίες μονάδες.

 Μοναδική ελπίδα, μέσα στο ιδιαίτερα αρνητικό κλίμα της στιγμής, φάνταζε η αλλαγή ηγεσίας, κίνηση που, κατά τις ίδιες έρευνες κοινής γνώμης, συγκέντρωνε από τον Μάη του 2003 την επιδοκιμασία των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ και δημιουργούσε προϋποθέσεις προσέλκυσης κρίσιμων εκλογικών μαζών, που μέχρι τότε εκδήλωναν τη δυσφορία τους.

 Τον Γενάρη του 2004, υπό τις γνωστές συνθήκες, ο τότε πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης παραδίδει την ηγεσία του κόμματος στον Γιώργο Παπανδρέου. Το κλίμα αρχίζει να διαφοροποιείται.

 Κι όταν, στις 8 Φλεβάρη, ο Γιώργος εκλέγεται πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ από ένα εκατομμύριο πολίτες που προσέρχονται στις κάλπες, η «ψαλίδα» με τη ΝΔ φαίνεται να κλείνει οριακά πάνω από τις δύο μονάδες...

 Η συνέχεια, ωστόσο, δεν θα είναι η αναμενόμενη... Το ΠΑΣΟΚ -υπό τον Γιώργο Παπανδρέου πλέον και με τη συζήτηση για το αν πρέπει να προβληθεί ή όχι το κυβερνητικό του έργο να μαίνεται στο εσωτερικό του- οδηγείται, στις 7 του Μάρτη, σε μία εκλογική ήττα με 4,7 μονάδες διαφορά από τη ΝΔ... 

 Τι είχε μεσολαβήσει; Μία μερίδα στελεχών του ΠΑΣΟΚ, που τάσσεται σήμερα υπέρ της υποψηφιότητας του Γ. Παπανδρέου, υποστηρίζει ότι η αναζήτηση των αιτίων εκείνης της εκλογικής αποτυχίας δεν έγινε ποτέ και, όπως λένε, επείγει να γίνει σήμερα...

 Πρόσωπα, ωστόσο, που έζησαν τα γεγονότα από κοντά εκφράζουν άλλη γνώμη. Οπως λένε, η εκλογική δυναμική που φάνηκε αρχικά να απελευθερώνει η αλλαγή ηγεσίας, άρχισε να «ξεθυμαίνει» με ευθύνη του νέου προέδρου και των στενών συνεργατών του, επισημαίνουν, μάλιστα, τις σοβαρές συνέπειες σε επίπεδο εντυπώσεων που είχε «ο ατυχής χειρισμός της υπόθεσης Πάχτα».

 Οι ίδιοι κύκλοι υπενθυμίζουν, επίσης, ότι στην τελευταία δημοσιοποιημένη έρευνα της Metron Analysis, δύο εβδομάδες προ των εκλογών του 2004, το ΠΑΣΟΚ εμφανιζόταν να υπολείπεται της ΝΔ κατά 2,8 ποσοστιαίες μονάδες.  

Τι συνέβη, λοιπόν, και η «ψαλίδα» άνοιξε; Γιατί διευρύνθηκε τόσο η διαφορά; Προφανώς, η κάθε πλευρά δικαιούται να επιχειρεί την «ανάγνωσή της»... Το βέβαιον είναι, ωστόσο, ότι στο δεκαπενθήμερο που μεσολάβησε υπήρξε το γνωστό debate «χαμηλής απόδοσης» κι ένα ψηφοδέλτιο Επικρατείας που «μετέγραψε» στο ΠΑΣΟΚ τους κυρίους Ανδριανόπουλο και Μάνο...

 Μύθοι και πραγματικότητες για το 1996

Η δημοφιλέστερη, τον τελευταίο καιρό, ανάγνωση της πρόσφατης πολιτικής ιστορίας εμφανίζει τον Κώστα Σημίτη να αναλαμβάνει, το 1996, σχετικά ανέφελα τόσο την αρχηγία του ΠΑΣΟΚ όσο και την πρωθυπουργία. 

 Πρόκειται για «μύθο» ευρείας εσωκομματικής χρήσης, ο οποίος επιστρατεύεται χάριν των απαραίτητων συγκρίσεων και των αναγκαίων αναλογιών. Κι όμως. Η αλήθεια είναι εντελώς διαφορετική από τη... διακινούμενη. 

 Μπορεί πολλοί σημερινοί αντίπαλοι του κ. Σημίτη να υποστηρίζουν ότι αναρριχήθηκε στην εξουσία με τη βοήθεια ενός «εύκολου αντιπάλου», όπως ήταν ο κ. Εβερτ, μια ματιά ωστόσο στις δημοσκοπήσεις της εποχής πείθει ακριβώς για το αντίθετο.

 Οπως φαίνεται στον «πίνακα 1» που δημοσιεύεται, από τον Οκτώβριο του 1995 μέχρι τον Ιούνιο του 1996, το ΠΑΣΟΚ υπολειπόταν σταθερά σε ποσοστά της ΝΔ, σύμφωνα με τις μετρήσεις των εταιριών MRB και PRC.  Υπενθυμίζεται ότι στις 18 Ιανουαρίου του 1996 ο Κ. Σημίτης είχε εκλεγεί στη θέση του πρωθυπουργού από την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ έπειτα από παραίτηση του Α. Παπανδρέου για λόγους υγείας. 

 Θυελλώδες συνέδριο

Αλλά ακόμα και τον Ιούνιο, λίγο δηλαδή πριν ο κ. Σημίτης εκλεγεί πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ ύστερα από εκείνο το θυελλώδες συνέδριο, η υπό τον Μιλτιάδη Εβερτ ΝΔ προηγούταν του ΠΑΣΟΚ κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες, με αποτέλεσμα σχεδόν να προεξοφλείται η επάνοδός της στην εξουσία.

 Η εποχή Σημίτη, λοιπόν, δεν άρχισε με τους καλύτερους οιωνούς.  Για να αρχίσει η εκλογική ανάκαμψη, προηγήθηκε η εσωκομματική επικράτησή του - στη βάση ενός διλήμματος (πρόεδρος και πρωθυπουργός ή... τίποτα) και ενός ισχυρού συνθήματος («εκσυγχρονισμός») - ενώ απαιτήθηκε να καμφθούν ισχυρότατες εσωτερικές αντιστάσεις, που σε ορισμένες περιπτώσεις προσέλαβαν χαρακτήρα ανοιχτού πολέμου. 

Παρά τις ανταλλαγές πυρών και τις σφοδρές εσωκομματικές διαμάχες -μικρό δείγμα του κλίματος της εποχής το «αντάρτικο» για να μην αντικατασταθεί ο Γ. Μίρκος από τη Διοίκηση της Εθνικής, οι επιθέσεις Τσοχατζόπουλου, Παπουτσή, Δασκαλάκη και Κατσιμάρδη για «δεξιά στροφή», καθώς και οι δηλώσεις Αρσένη για «εγκατάλειψη των λαϊκών στρωμάτων»- το ΠΑΣΟΚ καταφέρνει να ανακτήσει την υπεροχή στις περισσότερες δημοσκοπήσεις της προεκλογικής περιόδου  και τελικά να επικρατήσει στις εκλογές του 1996 με 41,5%, έναντι 38,1% της ΝΔ.

Αυτό το κείμενο εκτυπώθηκε από το hellenicvoiceny.com, στη διεύθυνση
: http://www.hellenicvoiceny.com/index.php?option=com_content&task=view&id=621&Itemid=1