«Ζητούν από τους απλούς ανθρώπους, από τους αγρότες, τους ψαράδες, τους γιατρούς, τους νοσηλευτές ή τους εκπαιδευτικούς να επωμιστούν με γενναίους φόρους ένα χρέος που δημιούργησαν κάποιοι ανεύθυνοι και άπληστοι τραπεζίτες».

Οι Ισλανδοί δεν έχασαν το χιούμορ τους: «χτύπα με μωρό μου άλλη μια φορά» και «συγνώμη αγάπη μου δεν συμφωνώ» γράφουν τα πλακάτ. Αυτό θα μπορούσε να το έχει πει κάποιος δικός μας συνδικαλιστής με αφορμή τα νέα μέτρα. Το είπε όμως ο Ολαφούρ Ράγκναρ Γκρίμσον, ο πρόεδρος της Ισλανδίας, της πρώτης ευρωπαϊκής χώρας που χρεοκόπησε και πριν από λίγες μέρες έδωσε μια νέα ψυχρολουσία στην Ευρώπη με το «όχι» στο δημοψήφισμα σχετικά με την αποπληρωμή των χρεών τους προς τη Βρετανία και την Ολλανδία.

Το «δεν πληρώνω, δεν πληρώνω!» των Ισλανδών ήταν αναμενόμενο. Ποιος άλλωστε θα συμφωνούσε ελαφρά τη καρδία με ένα σχέδιο για τη σύντομη αποπληρωμή ενός ποσού 3,8 δισ. ευρώ (το οποίο αντιστοιχεί με το 40% του ΑΕΠ της Ισλανδίας), που θα επιβάρυνε κάθε πολίτη με 100 δολάρια το μήνα για τα επόμενα 14 χρόνια; Πόσω μάλλον, σε μια εποχή που η ισλανδική οικονομία έχει σημειώσει ύφεση 6,5%, η αγοραστική δύναμη των κατοίκων έχει μειωθεί κατά 20%, η ανεργία έχει φτάσει στο 9%, ενώ κάποιοι Ισλανδοί αρχίζουν να παίρνουν το δρόμο της ξενιτιάς, κυρίως προς τις σκανδιναβικές χώρες.

Οι Ισλανδοί, «αυτοί οι Ελληνες του Βορρά», όπως τους χαρακτήρισε η γαλλική «Liberation», αφού προσγειώθηκαν απότομα από το καπιταλιστικό τους όνειρο και βίωσαν μια σοβαρή πολιτική κρίση, εξέλεξαν πέρυσι μια αριστερή κυβέρνηση (σοσιαλδημοκρατών/οικολόγων). Αυτή έπρεπε αφενός να περισώσει την κατάσταση στο εσωτερικό, αφετέρου να αποκαταστήσει την αξιοπιστία της χώρας στις διεθνείς αγορές.

Τον περασμένο Δεκέμβριο, η κυβέρνηση με επικεφαλής την πρωθυπουργό Γιοχάνα Σιγκουρνταρντότιρ, έλαβε μια επώδυνη -και ενδεχομένως «αντίθετη με την ιδεολογία της»- απόφαση, η οποία εγκρίθηκε από τη Βουλή με οριακή πλειοψηφία: η χώρα έπρεπε να επιστρέψει σύντομα τα χρήματα που έχασαν οι βρετανοί και οι ολλανδοί καταθέτες από την κατάρρευση της τράπεζας Icesave. Ο πρόεδρος Γκρίμσον, ωστόσο, άσκησε βέτο στην απόφαση και κάλεσε το λαό να αποφανθεί με δημοψήφισμα, το οποίο ήταν και το πρώτο που έγινε από το 1944, τη χρονιά που η Ισλανδία απέκτησε την ανεξαρτησία της από τη Δανία.

Κάποιοι προσπάθησαν να υποβαθμίσουν τη βαρύτητα του δημοψηφίσματος και να τονίσουν ότι οι διαπραγματεύσεις με τους Βρετανούς και τους Ολλανδούς θα συνεχιστούν. Πιέσεις, για την ακρίβεια. Αν και η Κομισιόν δηλώνει ότι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος δεν θα επηρεάσει την ενταξιακή πορεία της Ισλανδίας, η Ολλανδία απειλεί να την εμποδίσει και η Βρετανία να μπλοκάρει το δάνειο από το ΔΝΤ που χρειάζεται η χώρα για να ανορθώσει την οικονομία τους. Ωστόσο, μια μερίδα του βρετανικού τύπου συνιστά ψυχραιμία και κατανόηση.

Πολλοί Ισλανδοί, αντίθετα, πιστεύουν ότι ενισχύεται η θέση της χώρας τους. «Δεν τίθεται πιά θέμα να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις με βάση τους όρους των Βρετανών και των Ολλανδών σαν να μη συνέβη τίποτα», σχολιάζει η αντιπολιτευόμενη εφημερίδα «Morgunb-ladid». Το «όχι» επιφέρει πλήγμα στο γόητρο της κυβέρνησης και προσωπικά της πρωθυπουργού, η οποία μάλιστα αρνήθηκε να λάβει μέρος στο δημοψήφισμα. Εικάζεται μάλιστα ότι το μέλλον της θα κινδυνεύσει, αν δεν καταλήξει σχετικά σύντομα σε μια πιο ευνοϊκή συμφωνία.

Αυτό που ενισχύεται, αντίθετα, είναι το μέτωπο των αντιευρωπαϊστών. Πέρυσι, πάνω στη δίνη της οικονομικής κρίσης, πολλοί Ισλανδοί είδαν την Ευρωπαϊκή Ενωση ως σανίδα σωτηρίας. Οταν η χώρα υπέβαλε αίτηση ένταξης τον Ιούλιο, μια ισχνή πλειοψηφία των κατοίκων φαινόταν διατεθειμένη να θυσιάσει την παραδοσιακή ανεξαρτησία της.

Τώρα όμως τα πράγματα έχουν αλλάξει. «Ο κόσμος γίνεται όλο και πιο καχύποπτος απέναντι στην Ε.Ε.», λέει η Αντρέα Γιονσντότιρ, διευθύντρια του κέντρου δημοσκοπήσεων Capacent. «Βλέπουν πώς αντιμετωπίζεται η Ελλάδα και συνειδητοποιούν ότι η ασφάλεια που ήλπιζαν να απολαύσουν ως μέλη της Ενωσης, ίσως να μην υπάρχει».

«Οι Ισλανδοί, στο κάτω κάτω, οι οποίοι είναι πολύ περισσότερο χρεωμένοι από τους Ελληνες, ετοιμάζονται να πετύχουν ευνοϊκότερους όρους αποπληρωμής χωρίς να είναι μέλη της Ενωσης...», σχολιάζει με την σειρά της η «Le Monde».

Η ένταξη της Ισλανδίας, ούτως ή άλλως, πρέπει πρώτα να εγκριθεί με δημοψήφισμα. Οπως δείχνουν τα πράγματα, αν η ψηφοφορία γινόταν σήμερα, το «όχι» θα υπερτερούσε μαζικά.

Κι ενώ οι Ευρωπαίοι, επισήμως, εξακολουθούν να κρατούν την πόρτα ανοιχτή, δεν λείπουν και οι προβληματισμοί σε κάποιους σχετικά με το αν η Ε.Ε. πρέπει να συνεχίσει να διαπραγματεύεται με μια χώρα η οποία δεν είναι ούτε έτοιμη ούτε πρόθυμη να ενταχθεί.

Γεγονός είναι ένα: Μία χώρα-μέλος (η Ελλάδα) και μία μη μέλος (η Ισλανδία) φέρνουν την Ευρωπαϊκή Ενωση αντιμέτωπη με τον εαυτό της. «Οπως βλέπουμε να συμβαίνει στην Ελλάδα», συμπεραίνει το BBC, «έτσι και στην Ισλανδία, αλλά και αλλού στην Ευρώπη, ο κόσμος δεν θέλει να τιμωρείται για τα έργα των λίγων». Το αυτονόητο ερώτημα θα ήταν: Γιατί να θέλουν;

enet

Αυτό το κείμενο εκτυπώθηκε από το hellenicvoiceny.com, στη διεύθυνση
: http://www.hellenicvoiceny.com/index.php?option=com_content&task=view&id=4923&Itemid=36