Στη σημερινή έκτακτη Σύνοδο Κορυφής των Eυρωπαίων αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων που γίνεται στις Βρυξέλλες δεν αναμένεται να ληφθούν σημαντικές αποφάσεις.

Δεν κρίθηκε καν απαραίτητο να συμμετάσχουν και οι υπουργοί Οικονομίας-Οικονομικών. Περισσότερο γίνεται μια προσπάθεια συντονισμού των Ευρωπαίων για τη συνεδρίαση του G20 που θα γίνει στις 2 Απριλίου στο Λονδίνο και όπου οι ΗΠΑ θα εκπροσωπηθούν από τον Μπαράκ Ομπάμα. Αλλωστε, η προεργασία έγινε την περασμένη Κυριακή στη «στενή» συνάντηση των τεσσάρων ευρωπαϊκών χωρών που συμμετέχουν στο G7 και το G20: της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Βρετανίας και της Ιταλίας, αλλά και των δύο μεγάλων ευρωπαϊκών θεσμών, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Κάθε μέρα που περνάει γίνεται όλο και πιο ξεκάθαρο ότι η έξοδος από την κρίση απαιτεί στενή διεθνή συνεργασία. Αλλά το ερώτημα είναι σε ποια έκταση και με ποιους όρους. Γι’ αυτό και κάθε μέρα που περνάει, η κάθε χώρα -ιδίως οι ισχυρότερες-, είτε με λόγια είτε με πράξεις, προσπαθεί να «εκβιάσει» ώστε αυτή η διεθνής συνεργασία να έχει την κατεύθυνση που επιθυμεί η ίδια.

Για την Ευρώπη, το μεγάλο σημείο τριβής είναι ποιος θα πληρώσει τη στήριξη των πιο αδύναμων, ενώ ταυτόχρονα η Ανατολική Ευρώπη έχει μετατραπεί στην αχίλλειο πτέρνα της Ε.Ε. Ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί -ο αποκαλούμενος περιπαικτικά από τη γαλλική κοινή γνώμη «πρόεδρος μπλινγκ μπλινγκ», δηλαδή φιγουρατζής- αποδεικνύεται ότι στέκεται στο ύψος των περιστάσεων, αναλαμβάνοντας τον ηγετικό ρόλο στην Ευρωπαϊκή Ενωση που η Ανγκελα Μέρκελ δεν θέλει και ο Γκόρντον Μπράουν δεν μπορεί να εκπληρώσει.

Η Γερμανία «κλείνεται στο καβούκι της» γιατί φοβάται παθολογικά ότι αυτή θα πρέπει να πληρώσει τις αμαρτίες και τις απερισκεψίες των άλλων εταίρων της - είτε μιλάμε για τις χώρες του Νότου είτε για τις χώρες της Ανατολής. Αλλωστε, με την υπαγόρευση των όρων της Συνθήκης του Μάαστριχτ πίστευε ότι έχει εξασφαλίσει πως δεν θα χρειαστεί ποτέ να το κάνει. Νιώθει σαν τον πλούσιο που πρέπει να πληρώσει για να σωθεί ο φτωχός συγγενής.

Και ιδίως οι Δυτικογερμανοί νιώθουν ότι έχουν ήδη κάνει το καθήκον τους πληρώνοντας ακριβά για τη γερμανική ενοποίηση. Χρειάστηκαν περισσότερα από δεκαπέντε χρόνια για να απορροφήσει η γερμανική οικονομία το σοκ της ενσωμάτωσης της Ανατολικής Γερμανίας και να αρχίσει να παίρνει τα πάνω της. Και ατυχώς αυτό συνέπεσε με το ξέσπασμα της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Το Βερολίνο νιώθει ακόμη ότι πληρώνει πολύ περισσότερα στον κοινοτικό προϋπολογισμό από όσα εισπράττει, και μάλιστα με μεγάλη διαφορά από την επόμενη χώρα που έχει καθαρή συνεισφορά στο κοινό ταμείο. Αλλά η Γαλλία θέλησε να «θυμίσει» στη Γερμανία ότι έχει κερδίσει πολλά από την ενιαία αγορά και από τον τρόπο που η ενιαία αγορά εντάχθηκε σταδιακά στο πλαίσιο του απελευθερωμένου παγκόσμιου εμπορίου. Στις διαπραγματεύσεις για την απελευθέρωση του διεθνούς εμπορίου, τα προϊόντα ενδιαφέροντος του Νότου (όπως τα κλωστοϋφαντουργικά) θυσιάστηκαν για τα προϊόντα του βόρειου ενδιαφέροντος.

Ο Σαρκοζί «εξήγησε» στη Μέρκελ ότι το διακύβευμα δεν είναι το ευρώ -η διάλυση του οποίου ίσως να μη στενοχωρούσε πολύ τους Γερμανούς-, αλλά η ίδια η ενιαία ευρωπαϊκή αγορά. Και έδειξε ότι είναι έτοιμος να πάρει οποιοδήποτε μέτρο προστατευτισμού -κατ’ αρχάς με τη μορφή επιχορηγήσεων και επιδοτήσεων- χωρίς ίχνος ενδοιασμού. Με αυτόν τον τρόπο πέτυχε τη γερμανική συνεργασία όχι στο βαθμό ίσως που επιθυμούσε, αλλά σε ένα βαθμό που μέχρι πριν από λίγες εβδομάδες φαινόταν ακατόρθωτος.

Από την πλευρά της, η Γερμανία φαίνεται να παίρνει αυτά που θέλει σε σχέση με την εποπτεία των αγορών. Στο Βερολίνο ποτέ δεν άρεσε το αγγλοσαξονικό μοντέλο της χρηματοοικονομικής ασυδοσίας και -επιτέλους, αλλά πολύ αργά- έχουν καμφθεί σε μεγάλο βαθμό οι βρετανικές αντιρρήσεις στη θέσπιση μέτρων περιορισμού στο διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Η Γερμανία είχε επιμείνει πολύ στο παρελθόν να μπουν κανονισμοί στα hedge funds και να σταματήσει ή έστω να περιοριστεί η γάγγραινα των φορολογικών παραδείσων, αυτού του τεράστιου μηχανισμού φοροδιαφυγής και φορολογικού ανταγωνισμού προς τα κάτω. Αλλά κάθε πρότασή της προσέκρουε στη Βρετανία, που εκμεταλλευόταν τη θέση του Λονδίνου ως παγκόσμιου χρηματοοικονομικού κέντρου. Στη συνάντηση του Βερολίνου οι ατιμασμένοι Βρετανοί υποχρεώθηκαν χωρίς πολλά πολλά να συναινέσουν και στα δύο, όπως προκύπτει από το κοινό ανακοινωθέν που εκδόθηκε αμέσως μετά.

Προς το παρόν, οι προσδοκίες για το G20 είναι υπερβολικά υψηλές. Είναι αλήθεια ότι θα συναντηθούν οι ηγέτες των αναπτυγμένων χωρών και των σημαντικότερων αναπτυσσόμενων, είναι επίσης αλήθεια ότι θα τεθούν ορισμένα σημαντικά ζητήματα για την εποπτεία του διεθνούς χρηματοοικονομικού συστήματος. Επιπλέον, είναι η πρώτη συνάντηση τέτοιου βεληνεκούς που θα γίνει μετά την πλήρη κατάρρευση της παλιάς οικονομικής ορθοδοξίας, που καταδυνάστευσε τον πλανήτη τα τελευταία 20-30 χρόνια.

Πολλοί παρομοιάζουν τη διάσκεψη του G20 με ένα νέο Bretton Woods, τη διάσκεψη του 1944 που έθεσε τις βάσεις της διεθνούς οικονομικής αρχιτεκτονικής για τα επόμενα τριάντα χρόνια. Αλλά σήμερα δεν έχει διαμορφωθεί ακόμη το νέο οικονομικό consensus, το νέο πλαίσιο άσκησης οικονομικής πολιτικής, και δεν βλέπουμε το λόγο γιατί να συμβεί αυτό στον ένα μήνα που θα μεσολαβήσει μέχρι τη διάσκεψη του Λονδίνου.

Δεν φαίνεται καν να γίνεται συζήτηση για τα καυτά θέματα του ελέγχου στη διασυνοριακή κίνηση κεφαλαίων και τις συναλλαγματικές ισοτιμίες. Συνεπώς, καλώς είναι μειωμένες οι προσδοκίες για τη σημερινή Σύνοδο Κορυφής των Βρυξελλών, αλλά κακώς είναι αυξημένες για το G20 του Λονδίνου.

e-tipos

Αυτό το κείμενο εκτυπώθηκε από το hellenicvoiceny.com, στη διεύθυνση
: http://www.hellenicvoiceny.com/index.php?option=com_content&task=view&id=3125&Itemid=36