Eνα ραντεβού στο γραφείο του πρωθυπουργού στη Βουλή με τον επίτροπο κ. Σταύρο Δήμα την προπερασμένη Παρασκευή και κάποιες φράσεις της κυρίας Ντόρας Μπακογιάννη στις αρχές της εβδομάδας πυροδότησαν νέα σενάρια για τον πιθανό διάδοχο του κ. Γιώργου Αλογοσκούφη στο τιμόνι του υπουργείου Οικονομίας.

Δίχως να επισπεύδει τα χρονοδιαγράμματα, ο κ. Κώστας Καραμανλής το σκέφτεται για τον ανασχηματισμό και έχει αρχίσει τις βολιδοσκοπήσεις.

Δύο εκδοχές
Οριστικές αποφάσεις δεν έχουν ακόμα ληφθεί. Οπως λένε οι συνεργάτες του, πάντως, ως στρατηγικός παίκτης, ο κ. Καραμανλής δεν πρόκειται να κάνει έναν ανασχηματισμό μόνο και μόνο επειδή η κοινή γνώμη της παράταξής του επιθυμεί μια μεγάλη πολιτική κίνηση. Θα τον εντάξει, λένε, στο πλαίσιο μιας συγκεκριμένης στρατηγικής, η οποία θα είναι συνάρτηση του πότε θα θελήσει να προσφύγει στη λαϊκή ετυμηγορία. Κάνουν μάλιστα λόγο για δύο πιθανά σενάρια αναδιάρθρωσης της κυβέρνησης: έναν «ανασχηματισμό μάχης» με καθαρά προεκλογικό χαρακτήρα, αν ο κ. Καραμανλής βρει τους επόμενους μήνες ένα «παράθυρο ευκαιρίας» που θα του επιτρέψει να επανασυσπειρώσει την παράταξή του και να εκμεταλλευτεί την προσωπική του υπεροχή απέναντι στον αρχηγό του ΠΑΣΟΚ κ. Γιώργο Παπανδρέου στην κάλπη, και έναν ανασχηματισμό με στόχο την εξάντληση της κυβερνητικής θητείας -τουλάχιστον ως το 2010- που θα είναι και η πολιτική απάντηση στην αναμενόμενη έκφραση της λαϊκής δυσφορίας στις ευρωεκλογές.

Ολα αυτά θα αρχίσουν να σχηματοποιούνται αφού η κυβέρνηση ξεπεράσει τους δύο κοινοβουλευτικούς σκοπέλους που έχει μπροστά της, δηλαδή την υπερψήφιση του Προϋπολογισμού το Δεκέμβρη και τη συζήτηση για τη σύσταση ή όχι Προανακριτικής Επιτροπής, την οποία κυβερνητικά στελέχη τοποθετούν στα μέσα Ιανουαρίου.

Σε ετοιμότητα
Σε κάθε περίπτωση πάντως ο πρωθυπουργός θέλει να είναι έτοιμος. Οπως λένε οι συνεργάτες του, μελετά τις εναλλακτικές λύσεις που διαθέτει. Στην ημίωρη συζήτηση στο γραφείο του στη Βουλή διεμήνυσε στον επίτροπο ότι ενδεχομένως να τον χρειαστεί. Σχεδόν ταυτόχρονα και η κ. Μπακογιάννη, αν και διευκρίνισε ότι προτιμά να παραμείνει στο υπουργείο Εξωτερικών, δήλωσε δημοσίως ότι θα πάει όπου της πει ο κ. Καραμανλής.

Στο επίκεντρο αυτών των κινήσεων βρίσκεται το πιο δύσκολο κομμάτι του παζλ που έχει να λύσει ο πρωθυπουργός ώστε να είναι ο ανασχηματισμός μια αποτελεσματική πολιτική κίνηση και να μην «ξεφουσκώσει» σε λίγες μέρες. Τι θα γίνει στο υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών. Η οικονομική πολιτική είναι πλέον το μήλον της έριδος στη Ν.Δ. Και οι εισηγήσεις που δέχεται ο κ. Καραμανλής όχι μόνον από τους κορυφαίους υπουργούς αλλά και από στενούς του συνεργάτες είναι να αντικαταστήσει τον κ. Αλογοσκούφη με τρόπο ώστε να σηματοδοτήσει μια κοινωνική και αναπτυξιακή στροφή στην οικονομική πολιτική, κάτι που είναι το ζητούμενο στην οργανωμένη βάση του κόμματος αλλά και στην κοινωνία, δηλαδή προϋπόθεση εκλογικής ανάκαμψης.

Η άποψη αυτή εκδηλώθηκε με θορυβώδη τρόπο τις τελευταίες εβδομάδες κυρίως από βουλευτές της «λαϊκής δεξιάς», αλλά και από υπουργούς όπως οι κ.κ. Γιώργος Σουφλιάς και Δημήτρης Αβραμόπουλος.

Ο ίδιος ο υπουργός Οικονομίας κάνει αυτήν την κριτική εύκολη, επιμένοντας ότι δεν υπάρχουν δημοσιονομικά περιθώρια για μια άλλη πολιτική. Μάλιστα απαντά με δηκτικό τρόπο ότι «δεν έχει δει κάποια εναλλακτική πρόταση οικονομικής πολιτικής». Επί της ουσίας ο κ. Αλογοσκούφης έχει σημαντικά επιχειρήματα: Αν το υπουργείο Οικονομίας σηματοδοτήσει χαλάρωση, οι ήδη επαχθείς όροι δανεισμού για την εξυπηρέτηση του τεράστιου δημοσίου χρέους θα γίνουν ακόμα επαχθέστεροι. Το ενδεχόμενο μιας «επίθεσης» στα ελληνικά ομόλογα, αντίστοιχης με τις περίφημες επιθέσεις στη δραχμή τη δεκαετία του ’90, είναι αυτό που τον ανησυχεί περισσότερο από οτιδήποτε άλλο.

Γι’ αυτό, άλλωστε, προειδοποιεί επίμονα ότι οι αγορές δεν αξιολογούν μόνο επιχειρήσεις και τράπεζες, αξιολογούν και χώρες. Οπως λένε οι συνομιλητές του, ο υπουργός έχει συνδέσει το όνομά του με την προσπάθεια δημοσιονομικής εξυγίανσης και δεν θέλει να την ακυρώσει με τη στροφή σε μια πολιτική διόγκωσης των ελλειμμάτων, πόσω μάλλον όταν δικαίως εκτιμά ότι σε μια χώρα με τόσο ελλειμματικό εμπορικό ισοζύγιο το αποτέλεσμα θα ήταν να επιδοτεί τις εισαγωγές.

Την αξία αυτών των επιχειρημάτων δεν την αμφισβητούν ούτε εκείνοι που εισηγούνται στον πρωθυπουργό να τον αντικαταστήσει, έχουν όμως τη διόλου ευκαταφρόνητη ένσταση ότι αυτή η επιχειρηματολογία δεν περνάει στη δημόσια συζήτηση.

«Δεν είμαι ρίψασπις»
Ο ίδιος ο κ. Αλογοσκούφης, πάντως, αν και είναι γνωστό ότι δεν «καίγεται» να παραμείνει εσαεί στο υπουργείο Οικονομίας, σηματοδότησε με τη φράση «δεν είμαι ρίψασπις» ότι δεν σκοπεύει να εγκαταλείψει το τιμόνι του υπουργείου εν μέσω κρίσης, αλλά σε κάποιο απώτερο χρονικό σημείο και αφού έχουν ξεπεραστεί τα χειρότερα, οπότε κάτι τέτοιο θα ήταν πιο εύκολο. Και για τον ίδιο, αφού θα μπορεί να περηφανεύεται ότι έβγαλε τη χώρα από την κρίση, αλλά και για τον πρωθυπουργό, ο οποίος εξακολουθεί να εμπιστεύεται την οικονομική σοφία του υπουργού του περισσότερο από εκείνην οποιουδήποτε άλλου εκτός και εντός κυβέρνησης. Σε κάθε περίπτωση ο κ. Καραμανλής γνωρίζει ότι το πώς θα γίνει η αλλαγή στο υπουργείο Οικονομίας είναι το πιο λεπτό σημείο του ανασχηματισμού, καθώς δεν έχει την πολυτέλεια να επιτρέψει να δημιουργηθεί η εντύπωση ότι ο κ. Αλογοσκούφης φεύγει από το υπουργείο ως αποτυχημένος. Θα ήταν σαν να ομολογούσε αποτυχία της οικονομικής πολιτικής με την οποία ο ίδιος έχει ταυτιστεί στα χρόνια της πρωθυπουργικής του θητείας.

Δεύτερες σκέψεις από την Ντόρα για το υπουργείο

Την περασμένη Κυριακή, στη νομαρχιακή συνέλευση στη Βόρεια Αττική, η υπουργός Εξωτερικών κ. Μπακογιάννη έκανε μια ομιλία στην οποία τα στελέχη της Ν.Δ. διέγνωσαν έντονο οικονομικό προσανατολισμό. Τη Δευτέρα στο ραδιοσταθμό City 99,5 και απαντώντας στην ευθεία ερώτηση αν θα πήγαινε στο υπουργείο Οικονομίας, είπε ότι ο καθένας θα κάνει αυτό που θα του πει ο πρωθυπουργός, διευκρινίζοντας, όμως, ότι η ίδια δεν επιθυμεί να μετακινηθεί από το υπουργείο Εξωτερικών. Στην ίδια συνέντευξη μίλησε για την ανάγκη «περισσότερης φαντασίας» στην οικονομική πολιτική.

Ολα αυτά τροφοδότησαν σενάρια και δημοσιεύματα, ότι η Ντόρα ενδιαφέρεται για το υπουργείο Οικονομίας. Πόσο ανταποκρίνονται όμως αυτά στην πραγματικότητα;

Δεν «καίγεται» να φύγει
Οι πράξεις και οι κινήσεις της κ. Μπακογιάννη δεν σηματοδοτούν κάτι τέτοιο. Το αντίθετο, αυτό που δείχνει στους συνομιλητές της είναι ότι θέλει να παραμείνει στο υπουργείο Εξωτερικών.
Την περασμένη Δευτέρα συναντήθηκε με τον υπουργό Τουρισμού κ. Αρη Σπηλιωτόπουλο και συζήτησαν ένα σχέδιο ενισχυμένης συνεργασίας των δύο υπουργείων εν όψει της ελληνικής προεδρίας στον Οργανισμό για τη Συνεργασία και την Ασφάλεια στην Ευρώπη, που ξεκινά την 1η Ιανουαρίου, και ιδιαίτερα της πιθανότητας διενέργειας μιας Συνόδου Κορυφής του Οργανισμού στην Αθήνα. Κυβερνητικά στελέχη μάλιστα λένε πως η προοπτική να φιλοξενήσει η Ελλάδα μια Σύνοδο Κορυφής με την παρουσία του Αμερικανού προέδρου Ομπάμα και του Ρώσου ομολόγου του Μεντβέντεφ είναι κάτι παραπάνω από ελκυστική ώστε να την εγκαταλείψει κανείς για το λαβύρινθο του υπουργείου Οικονομίας.

Τότε προς τι η συζήτηση; Οπως εξηγούν οι συνεργάτες της, η κ. Μπακογιάννη είπε το αυτονόητο: Αν ο πρωθυπουργός ζητήσει κάτι δεν μπορείς να του πεις όχι δημοσίως. Οσο για τις παρεμβάσεις της, αυτές έχουν στόχο να βάλουν πλάτη σε μια δύσκολη ώρα για την κυβέρνηση. Αυτό που επισημαίνουν πάντως είναι ότι οι ανασχηματισμοί δεν γίνονται με δημόσιες δηλώσεις και ότι όταν έρθει εκείνη η ώρα όλα θα συζητηθούν διαφορετικά. Και προσθέτουν ότι η κ. Μπακογιάννη, παρά το γεγονός ότι προτιμά να μείνει στο Εξωτερικών, δεν θα είχε καμία αντίρρηση να μετακινηθεί οπουδήποτε σε έναν «ανασχηματισμό μάχης» λίγους μήνες πριν από τις εκλογές.

Το ερώτημα που βεβαίως προκύπτει για πολλά στελέχη της Ν.Δ. είναι αν η κ. Μπακογιάννη θα μπορούσε ως υπουργός Οικονομίας να σηματοδοτήσει μια πιο κοινωνική και αναπτυξιακή στροφή, την οποία θεωρούν αναγκαία για να ανακάμψει η κυβέρνηση. Το προφίλ της πάντως είναι φιλελεύθερο και είναι από τους πολύ λίγους υπουργούς που στήριξαν με σταθερότητα δημοσίως και την πολιτική της δημοσιονομικής εξυγίανσης αλλά και τις μεταρρυθμίσεις. Για τους επαΐοντες στην κυβέρνηση οι αποστάσεις που έχουν δημιουργηθεί ανάμεσα στην υπουργό Εξωτερικών και τον υπουργό Οικονομίας το τελευταίο διάστημα αποτελούν μια πραγματική έκπληξη, ενώ στον αντίποδα οι διαφορές ανάμεσα στον κ. Αλογοσκούφη και τον κ. Σουφλιά θεωρούνται φυσιολογικές.

Διαφορετική αντίληψη
Καταλύτης γι’ αυτό πάντως υπήρξε, σύμφωνα με κυβερνητικά στελέχη, η διεθνής κρίση και μια διαφορετική αντίληψη για τον χειρισμό της η οποία εκδηλώθηκε ποικιλοτρόπως μετά τους πρώτους, έγκαιρους κυβερνητικούς χειρισμούς για την αποτροπή της δημιουργίας πανικού σε σχέση με την ασφάλεια των καταθέσεων. Η αντίθεση αυτή εκδηλώθηκε και στην Κυβερνητική Επιτροπή πριν από λίγες εβδομάδες, την ίδια ημέρα που ο κ. Σουφλιάς ζήτησε δημοσίως την αύξηση των κονδυλίων για το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Την ανάγκη μιας πιο αναπτυξιακής δημοσιονομικής παρέμβασης τη συμμερίζονται και στο περιβάλλον της υπουργού Εξωτερικών. Θεωρούν επίσης ότι η Ελλάδα δεν θα πρέπει να περιμένει, όπως υποστηρίζει ο κ. Αλογοσκούφης, τις αποφάσεις της συνόδου του Δεκεμβρίου αλλά να προχωρήσει ταχύτατα στη λήψη μέτρων όπως π.χ. για τη στήριξη των οικονομικά ασθενεστέρων ή τη μείωση του ΦΠΑ. Αν και δεν αγνοούν τους δημοσιονομικούς περιορισμούς, θεωρούν ότι η αντίδραση του υπουργείου Οικονομίας στην κρίση θα μπορούσε να είναι πολύ πιο ενεργητική και ευρηματική - και η φράση περισσότερη φαντασία συμβολίζει ακριβώς αυτήν την αντίληψη.

Πάντως πολλοί στη Ν.Δ. -και ιδιαίτερα στο λεγόμενο καραμανλικό στρατόπεδο- εκτιμούν ότι οι παρεμβάσεις της κ. Μπακογιάννη στον τομέα της Οικονομίας εντάσσονται στο πλαίσιο μιας στρατηγικής με την οποία επιχειρεί να διευρύνει την απήχησή της στο κομματικό ακροατήριο, εν όψει και της προοπτικής της επόμενης μέρας.

Ετσι και ένα πιο φιλολαϊκό προφίλ καλλιεργεί και ότι προσφέρεται να διευκολύνει τον κ. Καραμανλή δείχνει και ότι δεν φοβάται τα δύσκολα, λένε χαρακτηριστικά.

Δύο «διάδοχοι» με προοπτικές

Στα ονόματα που έχουν συζητηθεί για τη διαδοχή του κ. Αλογοσκούφη στο υπουργείο Οικονομίας συμπεριλαμβάνονται ο Σταύρος Δήμας και ο Αντώνης Σαμαράς.

Ναι μεν αλλά…
Ο κοινοτικός επίτροπος είναι ασφαλώς μια πολύ σοβαρή εναλλακτική λύση για τον κ. Καραμανλή. Είναι τεχνοκράτης και έχει γνώση του αντικειμένου, χωρίς όμως να στερείται του απαραίτητου κοινωνικού προφίλ. Η επιτυχημένη θητεία του στην Κομισιόν τον έχει καταστήσει δημοφιλή πέρα από τα όρια της Ν.Δ. και του έχει δώσει κύρος και στην Ευρώπη, πράγμα απαραίτητο για έναν υπουργό Οικονομικών.

Ωστόσο, η επιλογή αυτή σκοντάφτει σε δύο σημαντικές αρνητικές παραμέτρους. Πρώτον οι σχέσεις του κ. Σουφλιά με τον κ. Δήμα είναι οι χειρότερες δυνατές και η υπουργοποίηση του τελευταίου θα δημιουργούσε ένα σημείο τριβής στην κυβέρνηση.

Δεύτερον, ο Ελληνας επίτροπος έχει πολλές πιθανότητες, αν ανανεωθεί η θητεία του, να αναβαθμιστεί σε αντιπρόεδρο της Κομισιόν, κάτι που θα ισχυροποιούσε τη διαπραγματευτική θέση της χώρας μας. Ο κ. Καραμανλής το αντιλαμβάνεται αυτό και ο ίδιος ο κ. Δήμας δεν κρύβει στους συνομιλητές του ότι θα προτιμούσε να παραμείνει στις Βρυξέλλες καθώς μάλιστα έχει να ολοκληρώσει και το πλαίσιο για την προστασία του περιβάλλοντος.

Διακαής πόθος
Ο κ. Αντώνης Σαμαράς δεν κρύβει στους συνομιλητές του ότι θα ήθελε να πάει στο υπουργείο Οικονομίας, αν ο πρωθυπουργός τον επαναφέρει στην κυβέρνηση. Η Οικονομία είναι άλλωστε το αντικείμενό του.

Ο βουλευτής Μεσσηνίας έχει απήχηση στην κοινωνική πτέρυγα της Ν.Δ. και κανείς δεν του αρνείται το απαραίτητο ειδικό πολιτικό βάρος για το αξίωμα. Συνομιλητές του λένε ότι θεωρεί πως μια άλλη οικονομική πολιτική είναι εφικτή παρά τους περιορισμούς του Συμφώνου Σταθερότητας αλλά και τους κίνδυνους της επιδείνωσης των όρων δανεισμού. Θέλει από την κυβέρνηση μια πολιτική συμμαχιών σε ευρωπαϊκό επίπεδο ώστε να μπορέσει να χαλαρώσει η δημοσιονομική πολιτική για ένα περιορισμένο χρονικό διάστημα και λεπτούς χειρισμούς στο τραπεζικό σύστημα.

Εχει επίσης την αντίληψη ότι η οικονομία θα είναι το πεδίο όπου θα κριθούν οι εκλογές και θέλει να ιδεολογικοποιήσει και να πολιτικοποιήσει τη στροφή της οικονομικής πολιτικής σε μια πιο παρεμβατική κατεύθυνση, προτού προλάβει να την κατοχυρώσει για λογαριασμό του το ΠΑΣΟΚ. Αυτός ήταν άλλωστε και ο στόχος του άρθρου που έγραψε στο ΒΗΜΑ την περασμένη Κυριακή με τίτλο: «Επιστροφή στο κράτος, όχι στον κρατισμό».

Ούτε ο ίδιος ούτε κανείς άλλος στη Ν.Δ. δεν αγνοεί, πάντως, ότι η απόφαση να του ανατεθεί το υπουργείο Οικονομίας θα κλόνιζε συθέμελα τις εσωκομματικές ισορροπίες. Και αυτό μάλλον αποτρέπει την επιλογή του για το συγκεκριμένο αξίωμα.

e-tipos

Αυτό το κείμενο εκτυπώθηκε από το hellenicvoiceny.com, στη διεύθυνση
: http://www.hellenicvoiceny.com/index.php?option=com_content&task=view&id=2655&Itemid=33