Τα στοιχεία δείχνουν ότι δύο έως τρία σκευάσματα αποσύρονται από την ευρωπαϊκή αγορά ετησίως. Τα τελευταία 25 χρόνια έχουν ενοχοποιηθεί για θανάτους ασθενών από τον Παγκόσμιο Oργανισμό Υγείας (ΠOΥ) περισσότερες από 16 φαρμακευτικές ουσίες και ανακλήθηκαν τουλάχιστον 370 δραστικές ουσίες φαρμάκων, εκ των οποίων περίπου 50 βρέθηκε ότι μπορεί να προκαλέσουν καρκίνο.

Το 2007 ανακλήθηκαν παρτίδες 37 φαρμάκων ανθρώπινης χρήσης αρμοδιότητας του ΕOΦ, σύμφωνα με τα στοιχεία του Εθνικού Oργανισμού Φαρμάκων. Ωστόσο, το ζήτημα έχει ανησυχητικές διαστάσεις, καθώς οι κίτρινες κάρτες που φτάνουν στην Επιτροπή Φαρμακοεπαγρύπνησης του οργανισμού εξακολουθούν, όπως φαίνεται, να είναι λίγες, κάτι που συνιστά σημαντικό πρόβλημα.

Την ίδια ώρα, έρχονται στο φως πληροφορίες για «ύποπτα» φάρμακα από ευρωπαϊκές χώρες, με πιο πρόσφατη την ανακοίνωση την περασμένη εβδομάδα ότι κλινικές έρευνες αμφισβητούν την αποτελεσματικότητα του ευρέως διαδεδομένου φαρμάκου κατά της χοληστερόλης που κυκλοφορεί με την ονομασία «Inegy» σε Ευρώπη (και Ελλάδα), Μέση Ανατολή και Αφρική και ως «Vytorin» στις ΗΠΑ.

Oι αποσύρσεις

Oπως εξηγούν  φαρμακολόγοι και εργαζόμενοι στη φαρμακοβιομηχανία, η ανάπτυξη των φαρμάκων δεν τελειώνει όταν εγκρίνονται, αλλά συνεχίζεται στην επονομαζόμενη φάση IV των κλινικών μελετών, δηλαδή στο στάδιο της φαρμακοεπαγρύπνησης, στο οποίο συμμετέχουμε όλοι. Στη διάρκειά της (10- 20 χρόνια) συλλέγονται επιδημιολογικά δεδομένα, γίνονται επιστημονικές παρατηρήσεις και καταγράφονται οι ανεπιθύμητες ενέργειες. Τα φάρμακα με «βεβαρημένο μητρώο» εξετάζονται ξανά και ξανά κατά περιόδους, επαναπροσδιορίζονται ως προς την κλινική τους χρήση ή αποσύρονται από την κυκλοφορία.

Ρεκόρ στις αναφορές για ανεπιθύμητες ενέργειες φαίνεται να συγκεντρώνουν τα φάρμακα για παθήσεις του κυκλοφορικού συστήματος. Ψηλά στη λίστα των «υπόπτων» βρίσκονται και σκευάσματα κατά των λοιμώξεων, ενώ έχουν παρατηρηθεί παρενέργειες και αλληλεπιδράσεις φαρμάκων που χορηγούνται για μυοσκελετικές παθήσεις, αρθροπάθειες, μεταβολικά νοσήματα κ.λπ. «Είναι λογικό να προκύπτουν παρενέργειες φαρμάκων τα οποία χρησιμοποιούνται από εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Δεν είναι το ίδιο με τη χρήση τους σε πειραματόζωα. Το θετικό είναι ότι γίνονται έρευνες και γνωστοποιούνται οι παρενέργειες», επισημαίνει στον «ΑτΚ» ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, παιδίατρος Θανάσης Νικολαΐδης.

«Κόκκινο» στην κίτρινη κάρτα

Η μικρή ανταπόκριση του υγειονομικού κόσμου στη συμπλήρωση της κίτρινης κάρτας περιπλέκει την κατάσταση. Αν και, σύμφωνα με τον ΠOΥ, κάθε χώρα θα πρέπει να λαμβάνει τουλάχιστον 200 κίτρινες κάρτες ανά εκατομμύριο κατοίκων κάθε χρόνο, η Ελλάδα δε συγκεντρώνει ούτε τις 2.000 που της αναλογούν! Τη δεκαετία 1986-1995 οι κίτρινες κάρτες δεν ξεπέρασαν τις 1.000, ενώ το διάστημα 1996- 2000 έφτασαν στον ΕOΦ μόλις 1.869 κίτρινες κάρτες.

«Η φαρμακοεπαγρύπνηση αποτελεί σημαντικό εργαλείο για την ασφάλεια των φαρμάκων. Oταν ένα φάρμακο βγαίνει στην κυκλοφορία μετά από κλινικές μελέτες σε ικανοποιητικό αριθμό ατόμων, μπορεί να προκαλέσει παρενέργειες που δεν εμφανίστηκαν στο δείγμα ούτε καταγράφηκαν στα φύλλα οδηγιών. Για παράδειγμα, κάποιος μπορεί να εμφανίσει καρδιοτοξικότητα και να πεθάνει. Η φαρμακοεπαγρύπνηση έχει σημασία, όταν τηρείται σωστά, κάτι που δε συμβαίνει στη χώρα μας», τονίζει ο καθηγητής Φαρμακολογίας του ΑΠΘ Αστέριος Τσιφτσόγλου.

Δείγμα κίτρινης κάρτας στάλθηκε με την πρώτη έκδοση του Εθνικού Συνταγολογίου στους γιατρούς το 1987 και πέρασαν 10 χρόνια για να γίνει υποχρεωτική η συμπλήρωσή της. «Ισως από φόβο, ίσως από αδιαφορία, δεν υπάρχει ανταπόκριση. Αυτό δε βοηθά να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα έγκαιρα, αλλά αφού έχει πάρει έκταση. Αν όλοι τη συμπλήρωναν, θα μαθαίναμε για την επικινδυνότητα ορισμένων φαρμάκων και ένα χρόνο νωρίτερα! Αδιαφορία παρατηρείται και από την πλευρά της Πολιτείας», σημειώνει ο πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, Κυριάκος Θεοδοσιάδης, συμπληρώνοντας ότι «οι περισσότερες αναφορές έρχονται από άλλες χώρες και οι ελληνικές αρχές προσαρμόζονται σε αποφάσεις απόσυρσης φαρμάκων», υπογραμμίζει ο κ. Θεοδοσιάδης.

Κάθε απόσυρση και αναστάτωση

Θύελλα ξεσπά κάθε λίγο για τις αποσύρσεις φαρμάκων και το ερώτημα που προκύπτει είναι πόσο ασφαλής μπορεί να αισθάνεται ο πολίτης. «Το καλύτερο που έχει να κάνει ο ασθενής, όταν αποσύρεται ένα φάρμακο λόγω αμφιβολιών για την ασφάλειά του, είναι να μην πανικοβληθεί και να παρακολουθείται στενά από το γιατρό, ο οποίος πρέπει να αποφεύγει την περαιτέρω συνταγογράφηση του φαρμάκου», υπογραμμίζει ο κ. Νικολαΐδης.

Το 2005 αποσύρθηκε από την παγκόσμια αγορά το παυσίπονο «Bextra», επειδή εκφράστηκαν αμφιβολίες για την ασφάλειά του. Το 2004 αποσύρθηκε ως επικίνδυνο το «Vioxx», φάρμακο για την αρθρίτιδα, από την εταιρία παραγωγής, καθώς διαπιστώθηκε πως διπλασίαζε τον κίνδυνο εμφράγματος και εγκεφαλικού έπειτα από μακροχρόνια χρήση. Σάλος ξέσπασε το ίδιο διάστημα και με το αντιφλεγμονώδες ευρύτατης κυκλοφορίας «Celebrex», ενώ υπήρξαν προειδοποιήσεις και για άλλα παυσίπονα (όπως το «Aleve» ή «Naprosyn»). Εκφράστηκαν φόβοι ότι και παρόμοια φάρμακα, όπως το «Advil», μπορεί να αυξάνουν τους κινδύνους για την καρδιά. Μαζί με την ανησυχία των ασθενών «φούντωσαν» και τα ερωτήματα για την ανεξαρτησία και την αυστηρότητα των διαδικασιών για την έγκριση διάθεσης φαρμάκων στην αγορά.

Το 2004 «παίχτηκε» το σίριαλ με το «Τhyrormone» για τον υποθυρεοειδισμό, που αποσύρθηκε, ξανακυκλοφόρησε και αποσύρθηκε πάλι. O ΕOΦ είχε ανακαλέσει την άδεια κυκλοφορίας του, επειδή η εταιρία παραγωγής δεν πραγματοποίησε τις μελέτες για την αποτελεσματικότητά του που της ζητήθηκαν.

Παλαιότερα, είχε απαγορευτεί η διάθεση παρτίδων του «Τ4», έπειτα από καταγγελίες για μειωμένη αποτελεσματικότητα, ενώ αναστάτωση είχε προκληθεί και με τα ευρύτατα χρησιμοποιούμενα αποσυμφορητικά «Dimetapp», «Ornade-2» και «Rhinopront-S», λόγω αύξησης του κινδύνου αιμορραγικού εγκεφαλικού επεισοδίου. 
   agelioforos

Αυτό το κείμενο εκτυπώθηκε από το hellenicvoiceny.com, στη διεύθυνση
: http://www.hellenicvoiceny.com/index.php?option=com_content&task=view&id=1119&Itemid=27