Την ίδια ώρα όμως εμφανίζεται κυρίαρχο ένα συντριπτικό αίσθημα αδυναμίας, καθώς οι πολίτες αντιλαμβάνονται (σε συντριπτικό ποσοστό 87,4%) τη διαφθορά ως διαχρονικό πρόβλημα και επιπλέον πιστεύουν (σε ποσοστό 66,2%) ότι οι ίδιοι δεν μπορούν να κάνουν τίποτε για να περιοριστεί.

 Οι πολίτες εκτιμούν ότι η διαφθορά έχει ως αποτέλεσμα τη συγκέντρωση εξουσίας και πλούτου στα χέρια των ολίγων και καθυστερεί την ανάπτυξη του τόπου. Το αίσθημα αδιεξόδου που δημιουργείται έχει σημαντικές επιπτώσεις στο πολιτικό σύστημα, στο οποίο οι πολίτες αποδίδουν την κύρια ευθύνη για τη διαφθορά, την οποία χαρακτηρίζουν (σε ποσοστό 52,8%) ως πολιτικό πρόβλημα. 

Ο δικομματισμός εμφανίζει και σε αυτή τη δημοσκόπηση έντονα σημάδια κάμψης, με το άθροισμα των ποσοστών των δύο μεγάλων κομμάτων να περιορίζεται σε ποσοστά κάτω του 60% (58,2%), με το ποσοστό της αδιευκρίνιστης ψήφου να εκτινάσσεται στα πρωτόγνωρα για την MRB επίπεδα του 17,8% και με τους πολίτες να δηλώνουν ότι τα δύο μεγάλα κόμματα δεν μπορούν να δώσουν λύσεις στα προβλήματα (σε ποσοστό 58,7% για τη Ν.Δ. και 63% για το ΠΑΣΟΚ).

 Εκείνο που εντυπωσιάζει είναι η κρίση εμπιστοσύνης που προκαλεί η διαφθορά σε σχέση με το σύστημα εξουσίας γενικότερα, αφού σε ό,τι αφορά στην υπόθεση Ζαχόπουλου οι πολίτες αξιολογούν αρνητικά όχι μόνον τους χειρισμούς της κυβέρνησης (78,8%) αλλά και τη στάση της αντιπολίτευσης καθώς και των λοιπών δρώντων (δημοσιογράφοι, εκδότες, εκπρόσωποι Δικαιοσύνης) σε σχέση με την υπόθεση αυτή. 

Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση, το σύστημα εξουσίας βγαίνει βαθιά τραυματισμένο. Οι πολίτες απαντούν ότι η υπόθεση Ζαχόπουλου πλήττει την εικόνα του πρωθυπουργού (σε ποσοστό 43,8%), του συνόλου του πολιτικού κόσμου (36,2%), του συστήματος εξουσίας γενικά (33,6%) αλλά και μεμονωμένων δημοσιογράφων (20,3%), μεμονωμένων υψηλόβαθμων κομματικών στελεχών (19,7%) καθώς και των ΜΜΕ γενικά (17%). Και αξίζει να σημειωθεί ότι αυτήν την εικόνα τη συμμερίζονται (με μικρές ποσοστιαίες αποκλίσεις) οι ψηφοφόροι όλων των κομμάτων.

 Οπως επισημαίνουν πάντως πολιτικοί αναλυτές, το πλήγμα στην εικόνα του πρωθυπουργού δεν αφορά προσωπικά τον ίδιο, αλλά αντιπροσωπευτικά, ως τον εξέχοντα εκπρόσωπο του πολιτικού συστήματος.

Αξίζει άλλωστε να σημειωθεί ότι και σε αυτό το ζοφερό κλίμα η Ν.Δ. διατηρεί προβάδισμα δύο μονάδων και όταν τίθεται επιτακτικά το δίλημμα στους πολίτες να επιλέξουν μεταξύ των δύο μεγάλων κομμάτων για τη λύση των προβλημάτων τους δίνουν σαφές προβάδισμα σε μια κυβέρνηση Καραμανλή και Ν.Δ. (42%) έναντι 32,9% σε μια κυβέρνηση Γ. Παπανδρέου και ΠΑΣΟΚ.

 Ιδιαίτερη σημασία έχουν οι λέξεις τις οποίες επιλέγουν οι πολίτες για να περιγράψουν τα συναισθήματα που τους προκαλεί η υπόθεση Ζαχόπουλου. Η λέξη που κυριαρχεί είναι η «ντροπή» (σε ποσοστό 50,6%) και αξίζει να σημειωθεί ότι αυτήν επιλέγει και το 50,3% των ψηφοφόρων της Ν.Δ., ενώ ακολουθούν η «απογοήτευση» (42,8%) και η «υποκρισία» (42,4%). 

Σημαντικό είναι επίσης ότι ένας στους τρεις πολίτες (το 33,4% του συνόλου και το 30,2% των ψηφοφόρων της Ν.Δ.) επιλέγει το «θυμό», ποσοστό που φτάνει στο 40% στις μεγαλύτερες ηλικίες. Ενδεικτικό για το αίσθημα αδυναμίας του κόσμου απέναντι στη διαφθορά είναι επίσης και ότι το 70% εκτιμά ότι τελικά δεν θα αποκαλυφθεί η αλήθεια για την υπόθεση Ζαχόπουλου, μια άποψη που συμμερίζεται και το 70% των ψηφοφόρων της Ν.Δ. 

Την ίδια την υπόθεση Ζαχόπουλου οι πολίτες εμφανίζονται να την αξιολογούν ως πολιτικό ζήτημα (54,1%), μάλιστα τη χαρακτηρίζουν ως τη μεγαλύτερη υπόθεση διαφθοράς επί Ν.Δ. (σε ποσοστό 29,9%) με βραχεία κεφαλή από την υπόθεση των ομολόγων (28,3%). Ωστόσο αυτό οφείλεται κυρίως στο ότι η έρευνα διενεργήθηκε στην κλιμάκωση αυτής της υπόθεσης (16 και 17 Ιανουαρίου) και κατά τους αναλυτές δεν θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη.

 Βασιλιάς της διαφθοράς το Δημόσιο 9 στους 10 εκτιμούν ότι αιτία είναι η μη τήρηση των υπαρχόντων κανόνων. 

Η αντιμετώπιση της διαφθοράς ανάγεται μέσα από αυτή τη δημοσκόπηση σε μείζον ζήτημα για το σύστημα εξουσίας στη χώρα, αφού οι πολίτες την αντιλαμβάνονται ως ένα σημαντικότατο ανασταλτικό παράγοντα για την πρόοδο και την ευημερία του τόπου.

 Ειδικά μάλιστα οι δυναμικές ηλικίες (35 ως 44) καταγράφουν τα υψηλότερα ποσοστά στις εκτιμήσεις ότι η διαφθορά επιτρέπει τη συγκέντρωση εξουσίας και πλούτου στα χέρια λίγων (44,6%) και καθυστερεί την ανάπτυξη του τόπου (32,3%).

Ανάλογα υψηλά ποσοστά καταγράφονται και στις νεότερες ηλικίες από 18 ως 34.Από τη δημοσκόπηση γίνεται σαφές ότι οι πολίτες θεωρούν τη διαφθορά ως πρόβλημα του κράτους και κατ’ επέκταση των κρατικών εξουσιών:

Το 58% πιστεύει πως η διαφθορά είναι εντονότερη στο δημόσιο τομέα έναντι μόνον 6,3% του ιδιωτικού ενώ το 90,2% εκτιμά πως η αιτία είναι ότι δεν εφαρμόζονται οι υπάρχοντες κανόνες.

Ειδικά στην υπόθεση Ζαχόπουλου οι πολίτες αποδοκιμάζουν τόσο τους κυβερνητικούς χειρισμούς όσο και τη στάση της αντιπολίτευσης και των λοιπών δρώντων στη μεγάλη τους πλειοψηφία.

 Το 78,8% κρίνει τους κυβερνητικούς χειρισμούς ως όχι καλούς, αλλά την ίδια ώρα το 78,6% χαρακτηρίζει με τον ίδιο τρόπο τη στάση του ΠΑΣΟΚ. Οι πολίτες εμφανίζονται δυσαρεστημένοι με το σύστημα εξουσίας γενικά στη χώρα, αφού κρίνουν αρνητικά τη στάση των μικρών κομμάτων - ΚΚΕ (62,8%), ΣΥΡΙΖΑ (55,9%), ΛΑΟΣ (60,2%)- αλλά και των λοιπών δρώντων.

Αρνητικά κρίνεται η στάση των δημοσιογράφων (69%) αλλά και των εκδοτών/ιδιοκτητών ΜΜΕ σε ποσοστό 74,2%. Αξίζει να σημειωθεί μάλιστα πως το 71% πιστεύει ότι υπάρχει αθέμιτη εμπλοκή ορισμένων ΜΜΕ στην υπόθεση.

Τις λιγότερες αρνητικές κρίσεις για τους χειρισμούς τους στην υπόθεση συγκεντρώνουν οι εκπρόσωποι της Δικαιοσύνης.Το ερώτημα ποιος μπορεί να αντιμετωπίσει τη διαφθορά πάντως δείχνει όσο οτιδήποτε άλλο την κακή κατάσταση του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, του οποίου το 69,2% των ψηφοφόρων χαρακτηρίζει όχι τόσο και καθόλου καλή τη στάση του στην υπόθεση Ζαχόπουλου.

Είναι επίσης ενδεικτικό πως στο δίλημμα ποια κυβέρνηση μπορεί να αντιμετωπίσει τα προβλήματα, το ΠΑΣΟΚ υπολείπεται 10 μονάδων της Ν.Δ. Προβάδισμα αλλά με ρωγμές για τη Ν.Δ. Προηγείται με 2,2 μονάδες στην πρόθεση ψήφου.

Πάνω από 8% ΚΚΕ - ΣΥΡΙΖΑ Η απογοήτευση που προκαλεί στους πολίτες η διαφθορά έχει έντονες πολιτικές παρενέργειες, όπως δείχνουν η υποχώρηση του δικομματισμού στην πρόθεση ψήφου αλλά και το πρωτόγνωρα υψηλό ποσοστό της αδιευκρίνιστης ψήφου. 

Η Ν.Δ. πάντως εξακολουθεί να προηγείται με το χαμηλό ποσοστό του 30,2% έναντι 28% του ΠΑΣΟΚ, ενώ κέρδη σημειώνουν το ΚΚΕ (8,2%) και -πολύ μεγαλύτερα- ο ΣΥΡΙΖΑ (8,1%). Σταθερός παραμένει ο ΛΑΟΣ (3,8%). Εντυπωσιακά υψηλή είναι η διαρροή που καταγράφεται από ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ προς τον ΣΥΡΙΖΑ, η οποία αγγίζει το ποσοστό του 9,2%. 

Η ψαλίδα πάντως ανάμεσα στα δύο κόμματα δεν κλείνει. Αντίθετα, η εκτίμηση είναι πως αν ξαναγίνονταν εκλογές, η Ν.Δ. θα κέρδιζε με την ίδια διαφορά, με χαμηλότερα όμως ποσοστά και δεν θα είχε αυτοδυναμία. Το ΠΑΣΟΚ χάνει και στο δίπολο με δέκα μονάδες και στην πρόθεση ψήφου.

 Σύμφωνα μάλιστα με ερωτήσεις που τίθενται σε ειδική ενότητα της δημοσκόπησης, το 72,3% των πολιτών πιστεύει πως το ΠΑΣΟΚ δεν κινείται στη σωστή κατεύθυνση. Την άποψη αυτή συμμερίζεται και το 58,4% όσων το ψήφισαν. Από τα στοιχεία αυτά γίνεται σαφές ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα του ΠΑΣΟΚ είναι πως αδυνατεί να πείσει ότι αποτελεί την αξιόπιστη εναλλακτική λύση.

Και οι λύσεις στο πρόβλημά του δεν είναι εύκολες, όπως δείχνει η αμφιθυμία των πολιτών σε σχέση με το τι θα πρέπει να περιμένουν από αυτό. Το 47,4% θέλει να ενδυναμώσει τον αντιπολιτευτικό του λόγο απέναντι στη Ν.Δ., όμως το 42,3% θέλει να ενημερώσει περισσότερο για τις λύσεις που προτείνει.

 Και είναι ενδεικτικό για την κρίση που διέρχεται το γεγονός ότι το 39,6% του συνόλου και το 38,1% των ψηφοφόρων του πιστεύουν πως ενδυναμώνονται η πλευρά Βενιζέλου και το αντίστοιχο «ρεύμα» μετά τις εκλογές.

Συνοπτικά, θα μπορούσε να πει κανείς πως το πολιτικό σύστημα μετά τη νέα έξαρση των φαινομένων διαφθοράς παρουσιάζει την εξής εικόνα: Οι πολίτες αντιλαμβάνονται την έξαρση αυτή σαν μια καταιγίδα, την οποία δεν μπορεί να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση.

 Το δε ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί ούτε αντιπολίτευση να κάνει και έτσι οι πολίτες -για να προφυλαχθούν απ’ αυτή την καταιγίδα- έχουν μπει στα «μαγαζιά» των κομμάτων της Αριστεράς και χαζεύουν τις βιτρίνες.

Μπορεί να αγοράσουν, μπορεί και όχι. Οσο όμως η διαφθορά δεν θα περιορίζεται και θα επισκιάζει οτιδήποτε άλλο, η απαξίωση των δύο μεγάλων κομμάτων και η διαρροή σε μια ψήφο διαμαρτυρίας θα αποκτούν μόνιμα χαρακτηριστικά.

Η Ελλάδα, στην παρούσα συγκυρία, βιώνει ένα κοινωνικό και πολιτικό τοπίο στο οποίο πάνω από τους μισούς πολίτες αισθάνονται ότι η ζωή τους «διαπερνάται» από την υπόθεση «Ζαχόπουλου», κάνοντάς τους να αισθάνονται «Ντροπή» και «Απογοήτευση».

 Οι Ελληνες πολίτες αισθάνονται ότι η εικόνα του συστήματος εξουσίας στη χώρα μας, συμπεριλαμβανομένου του συνόλου του πολιτικού κόσμου και του ίδιου του πρωθυπουργού, πλήττεται. Η διαφθορά η οποία υπάρχει στην Ελλάδα γίνεται αντιληπτή από τους πολίτες ως ένα διαχρονικό φαινόμενο, το οποίο αφορά κυρίως στο δημόσιο τομέα, άρα εμμέσως και στη λειτουργία του κράτους. 

Εχει δε, κατά την άποψη των πολιτών, ως αποτέλεσμα τη συγκέντρωση εξουσίας και πλούτου στα χέρια λίγων υπονομεύοντας έτσι την ανάπτυξη του τόπου και την ποιότητα της δημοκρατίας, δημιουργώντας παράλληλα μεγάλο οικονομικό κόστος για τη χώρα. Το «μίγμα» όμως γίνεται εκρηκτικό όταν διαπιστώνει κανείς πως τείνει να χαθεί πλέον κάθε προσδοκία αισιοδοξίας, καθώς το εκλογικό σώμα.

α Δεν πιστεύει ότι οι «βασικοί παίκτες» του συστήματος Νέα Δημοκρατία και ΠΑΣΟΚ μπορούν να λύσουν τα προβλήματα του πολίτη.

β. Δεν πιστεύει ότι εφαρμόζονται οι υπάρχοντες κανόνες αντιμετώπισης της διαφθοράς.

γ. Δεν πιστεύει ότι έστω και κατασταλτικά ή εκ των υστέρων αποκαλύπτονται οι «αλήθειες».

Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο και ελλείψει κεντρικού οράματος, αισθανόμενοι «ανήμποροι» οι ψηφοφόροι, οδηγούνται είτε σε αντανακλαστική / παθητική επιλογή της λιγότερο κακής λύσης είτε στη διόγκωση της ψήφου διαμαρτυρίας προς «μικρότερους παίκτες».   

 Ελεύθερος Τύπος  

Αυτό το κείμενο εκτυπώθηκε από το hellenicvoiceny.com, στη διεύθυνση
: http://www.hellenicvoiceny.com/index.php?option=com_content&task=view&id=1115&Itemid=33