Η χθεσινή αναδίπλωση της κυβέρνησης μέσω της νέας διάταξης, η οποία έρχεται σήμερα προς ψήφιση στο Κοινοβούλιο και αφορά την καθολική απαγόρευση συμμετοχής πολιτικών προσώπων στη σύσταση οποιασδήποτε εταιρείας του εξωτερικού, δημιουργεί ταυτόχρονα πλήθος ερωτημάτων, εγείρει νομικά ζητήματα, αλλά προκαλεί και ανησυχία σε μέρος του πολιτικού κόσμου, ειδικά σε όσους ενδεχομένως δεν έχουν κρύψει έγκαιρα τα ίχνη τους.

Ποιους αφορά η καθολική απαγόρευση; Σύμφωνα με πληροφορίες, όλους τους βουλευτές, υπουργούς, ευρωβουλευτές, δημάρχους, περιφερειάρχες, γενικούς γραμματείς υπουργείων και συγγενείς πρώτου βαθμού (παιδιά, γονείς, σύζυγοι, εν διαστάσει σύζυγοι, ακόμα και με σύμφωνο συμβίωσης).

Για να συμπεριληφθούν και οι συγγενείς στη διάταξη, πρέπει να αποδειχθεί ότι λειτουργούν ως «παρένθετα πρόσωπα» για λογαριασμό του πολιτικού προσώπου.

Ολοι όσοι εκ των παραπάνω έχουν οποιαδήποτε συμμετοχή σε εταιρεία (ανεξάρτητα αν είναι υπεράκτια, σε ευρωπαϊκό έδαφος ή όχι, σε συνεργάσιμη ή μη φορολογικά χώρα) οφείλουν να μεταβιβάσουν (να πουλήσουν επί της ουσίας) τα μερίδια της συμμετοχής τους. Επιπλέον, ύστερα από την ψήφιση της νέας διάταξης, απαγορεύεται αυστηρά στους παραπάνω η συμμετοχή σε οποιαδήποτε εταιρεία στο εξωτερικό.

Νομικά ζητήματα

Αποτελεί η νέα ρύθμιση συγχωροχάρτι για όσους πολιτικούς έχουν offshore; Ο συγκεκριμένος προβληματισμός διατυπώθηκε χθες από τον πρώην υπουργό Δικαιοσύνης Χάρη Καστανίδη, ο οποίος σε δηλώσεις του στον ΣΚΑΪ υποστήριξε πως «αφού το μοντέλο που πέρασε η κυβέρνηση μέσα στο πολυνομοσχέδιο θα ισχύσει για τουλάχιστον μία ημέρα, θα αρθεί το αξιόποινο όσων πολιτικών συμμετέχουν παρανόμως σε τέτοιες εταιρείες».

Σύμφωνα με έγκριτους νομικούς, αυτό ισχύει μόνο κατά το ήμισυ. Πράγματι, ως προς το ζήτημα της κτήσης μιας υπεράκτιας εταιρείας, το ενδεχόμενο (αν υπάρχει αποδεδειγμένη φοροδιαφυγή) αδίκημα μπορεί να μη στοιχειοθετηθεί. Ομως ως προς το ουσιαστικό σκέλος της ψευδούς δήλωσης «πόθεν έσχες», όχι μόνο δεν γλιτώνει κανείς αλλά, σύμφωνα με τις επικείμενες τροποποιήσεις, οι ποινές θα είναι ιδιαίτερα αυστηρές.

Παράδειγμα: Εστω ένα πολιτικό πρόσωπο με συμμετοχή σε εταιρεία στην Κύπρο, την οποία δεν είχε δηλώσει στη φορολογική δήλωση του 2015. Για την κατοχή δεν υπάρχει ποινικό αδίκημα. Αλλά από τη στιγμή που π.χ. από το 2012 έως τώρα δεν την έχει δηλώσει στο «πόθεν έσχες» του, δεν γλιτώνει από το αδίκημα της ψευδούς δήλωσης.

Σύμφωνα με πληροφορίες της «Εφ.Συν.», αν η απόκλιση πραγματικών και δηλωθέντων εισοδημάτων είναι μικρή, απειλείται με ποινή φυλάκισης έως 2 χρόνων και πρόστιμο που κυμαίνεται από 100 έως 500 χιλιάδες ευρώ. Αν η φοροδιαφυγή υπερβαίνει τις 300.000 ευρώ, απειλείται με κάθειρξη 10 χρόνων και πρόστιμο 200.000-1.000.000 ευρώ.

Υπάρχει κίνδυνος η συγκεκριμένη διάταξη να καταπέσει στα ευρωπαϊκά δικαστήρια; Το συγκεκριμένο ζήτημα παραμένει εντελώς ανοιχτό.

Υπάρχει ζήτημα συνταγματικότητας της διάταξης; Θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί πως απαγορεύεται εμμέσως σε Ελληνα πολίτη, ο οποίος είχε επιχειρηματική δραστηριότητα στο εξωτερικό, να ασκήσει το κατοχυρωμένο δικαίωμα τού εκλέγεσθαι. Σύμφωνα με νομικούς κύκλους και κυβερνητικές πηγές, το προηγούμενο του νόμου για τον βασικό μέτοχο αποκλείει ένα τέτοιο ενδεχόμενο.

Το ζήτημα χρήζει περαιτέρω διευκρινίσεων, καθώς υπάρχει και διαφορετικό δεδικασμένο άλλης υπόθεσης σε ευρωπαϊκό δικαστήριο.

Ηταν ή όχι μνημονιακή απαίτηση η αρχική αναθεώρηση της διάταξης;

Προφανώς το ζήτημα δεν σχετίζεται με την τρέχουσα αξιολόγηση. Ομως το άρθρο 3 (παρ. γ, υποπαρ. 5.3) του Μνημονίου (Ν. 4336/2015) που σχετίζεται με την καταπολέμηση της διαφθοράς είναι σαφές και απολύτως δεσμευτικό. Μεταξύ άλλων αναφέρει ρητά πως «η κυβέρνηση δεσμεύεται να εφαρμόσει στο ακέραιο και εγκαίρως τις συστάσεις της ομάδας χωρών κατά της διαφθοράς (GRECO), η τελευταία έκθεση της οποίας (σελ. 36-38) περιέγραφε την αναγκαιότητα αλλαγής του νομικά έωλου όρου «εξωχώρια εταιρεία».

Η ουσία

Οποιος γνωρίζει στοιχειωδώς τα βασικά περί υπεράκτιων εταιρειών αντιλαμβάνεται πως η υπόθεση της περίφημης ειδικής διάταξης είναι μια ιστορία άκρατου λαϊκισμού στην οποία σύρεται από χθες η κυβέρνηση και το ζήτημα είναι πρωτίστως ηθικό και δεν μπαίνει εύκολα σε νόμο.

Και με τη νέα διάταξη, τίποτα δεν διασφαλίζει τη διαφάνεια, καθώς ένας πολιτικός μπορεί να κρυφτεί πίσω από παρένθετες εταιρείες, πληρεξούσιους δικηγόρους και ανώνυμες μετοχές, χωρίς να εμφανίζεται πουθενά το όνομά του.

Οσοι γνωρίζουν πραγματικά τι γίνεται, μιλούν για ένα νέο εργαλείο με το όνομα «ρήτρα αυτόματης μετεγκατάστασης μιας offshore»: με το που γίνει αίτημα δικαστικής συνδρομής από την Ελλάδα για μια offshore με ανώνυμες μετοχές στη Σιγκαπούρη π.χ., ειδοποιείται το γραφείο όπου τηρούνται τα εταιρικά έγγραφα (π.χ. Παναμά) και αυτόματα ενεργοποιείται η διαδικασία μετεγκατάστασής του σε άλλη, πιο απόμακρη δικαιοδοσία, ας πούμε στις Σεϊχέλες. Και μετά τρέχα πιάσ' τον.
 

www.efsyn.gr

Αυτό το κείμενο εκτυπώθηκε από το hellenicvoiceny.com, στη διεύθυνση
: http://www.hellenicvoiceny.com/index.php?option=com_content&task=view&id=10488&Itemid=33